میکروسیلیس (دوده سیلیس Silica Fume)
برگرفته از کتاب خواص بتن، تألیف پروفسور آدام نویل، ترجمه دکتر هرمز فامیلی
میکروسیلیس یا همان دوده سیلیس (Silica Fume) محصول فرعی کارخانه های تولید آلیاژهای سیلیسیم و فروسیلیسم، تولید شده از کوارتز با درجه خلوص زیاد و ذغال در کوره های الکتریکی با قوس مستغرق می باشد. SiO گازی شکل خروجی، اکسیده می شود و به شکل ذرات بسیار نرم و کروی سیلیس بی شکل (SiO2) متراکم می گردد، لذا نام دوده سیلیس به آن داده شده است. سیلیس به صورت شیشه (بی شکل یا همان آمورف) بسیار فعال است و ریزی ذرات آن واکنش با هیدروکسید کلسیم حاصل از هیدراتاسیون سیمان پرتلند را تسریع می نماید. ذرات خیلی کوچک میکروسیلیس می توانند در فضای بین ذرات سیمان جای گیرند و تراکم را بهبود بخشند.
وزن مخصوص میکروسیلیس (دوده سیلیس) معمولاً 2.20 است، ولی وقتی که مقدار سیلیس کمتر باشد، وزن مخصوص قدری زیادتر می شود. ذرات میکروسیلیس بسیار ریز بوده و اکثر آنها دارای قطری در محدوده بین 0.03 تا 3 میکرون می باشند که قطر متوسط آنها کمتر از 1 میکرون است. سطح مخصوص ذرات بسیار ریز میکروسیلیس را نمی توان با روش Blaine به دست آورد و باید از روش جذب سطحی نیتروژن استفاده شود. روش جذب سطحی نیتروژن سطح مخصوص ذرات میکروسیلیس را حدود 20000 مترمربع در کیلوگرم تعیین می نماید که این مقدار 13 تا 20 برابر بیشتر از سطح مخصوص به دست آمده با همان روش برای مواد پوزولانی دیگر است.
میکروسیلیس مصرفی در بتن از نوع چگال شده بوده و چگالی حجمی آن حدود 500 تا 700 کیلوگرم در مترمکعب می باشد. روش دیگر عرضه میکروسیلیس، به صورت دوغابی با نسبت های جرمی مساوی آب و میکروسیلیس می باشد که چگالی این دوغاب در حدود 1300 تا 1400 کیلوگرم در مترمکعب است. گفته می شود دوغاب میکروسیلیس تثبیت می گردد که در این حالت گزارش داده شده است pH آن 5.5 می باشد، اما این موضوع در رابطه با مصرف آن در بتن اهمیتی ندارد. به هم زدن دوغاب میکروسیلیس ضروری است تا توزیع یکنواخت میکروسیلیس در آن به دست آید. مواد افزودنی مانند کاهش دهنده های آب، فوق روان کننده ها یا کندگیر کننده ها را می توان در دوغاب بکار برد.
هر یک از صورت های مختلف میکروسیلیس (Silica Fume) دارای مزیت های کاربردی خاص خود می باشند، ولیکن کلیه انواع آن را می توان با موفقیت به کار برد. ادعاهای مزیت قابل توجه هر نوع میکروسیلیس در مقایسه با سایر انواع بر خواص بتن حاوی آن، تا کنون مورد تأیید قرار نگرفته است.
منبع: تکنوبتار www.technobetar.ir