روش آزمایش استاندارد برای تعیین اسلامپ بتن – ASTM C143

1 – هدف

1 – 1 – با این روش آزمایش، اسلامپ بتن در آزمایشگاه یا گارگاه، تعیین می گردد.

2 – خلاصه روش آزمایش اسلامپ

2 – 1 – نمونه ای از بتن تازه در قالبی به شکل مخروط ناقص ریخته می شود و توسط یک میله متراکم می گردد. سپس قالب بالا آورده شده و بتن نشست می کند. فاصله بین وضعیت اولیه و وضعیت تغییر شکل یافته بتن در مرکز سطح بالایی آن اندازه گیری شده و به عنوان اسلامپ بتن گزارش می گردد.

3 – وسایل مورد نیاز آزمایش اسلامپ

3 – 1 – قالب Mold : نمونه آزمایش باید درون یک قالب فلزی ریخته شود و شکل بگیرد. فلز قالب نباید نازکتر از 1.5 میلیمتر باشد و اگر به صورت دست ساز ساخته می شود، ضخامت هیچ نقطه ای از قالب کمتر از 1.14 میلیمتر نباشد. قالب باید به شکل سطح جانبی یک مخروط ناقص با قطر پایینی 203 میلیمتر و قطر بالایی 102 میلیمتر و ارتفاع 305 میلیمتر باشد. دامنه مجاز خطا در قطرها و ارتفاع 3.2 میلیمتر می باشد. سطوح پایین و بالای قالب می بایست باز و موازی یکدیگر بوده و نسبت به محور مخروط زاویه قائمه بسازند. قالب باید دستگیره ها و جاپاهایی مطابق شکل1 داشته باشد. قالب ممکن است بدون درز یا درزدار ساخته شود. سطح داخلی قالب باید نسبتاً صاف و بدون برآمدگی های ناشی از پرچ ها باشد. اگر قالب به وسیله گیره هایی به صفحه نفوذ ناپذیر زیرین وصل شود قابل قبول است، مشروط بر آنکه پس از پر کردن قالب، باز کردن گیره ها هیچگونه جابجایی در قالب بوجود نیاورد.

شکل1 – قالب آزمایش اسلامپ بتن

3 – 2 – میله کوبیدن Tamping Rod : میله کوبیدن باید یک میله فولادی مستقیم به قطر 16 میلیمتر باشد که نوک آن به صورت نیمکره ای به قطر 16 میلیمتر گرد شده است.

3 – 3 – صفحه زیر قالب : این صفحه می تواند فلزی، شیشه ای و یا بتن نفوذ ناپذیر باشد. لیکن نوع فلزی آن مرسوم تر می باشد.

3 – 4 – ابزار و وسایل عمومی آزمایشگاه.

4 – نمونه

4 – 1 – آن بخش از بتن که نمونه های آزمایش از آن ساخته می شوند، باید نماینده تمام مخلوط باشد. این نتیجه هنگامی حاصل می شود که نمونه گیری طبق استاندارد ASTM C107 انجام شود.

5 – روش آزمایش

5 – 1 – قالب را مرطوب کرده و آن را روی یک سطح تخت، مرطوب، نفوذ ناپذیر و صلب قرار دهید. با ایستادن روی دو جای پا، قالب را هنگام پر کردن محکم سر جایش نگه دارید. از نمونه ای که طبق قسمت 4 بدست آمده، قالب را در سه لایه که هر کدام یک سوم حجم قالب می باشد، پر نمایید.

نکته 1 – لایه اول بتن یک سوم حجم قالب اسلامپ را تا ارتفاع 67 میلیمتر، و لایه دوم بتن دو سوم حجم قالب را تا ارتفاع 155 میلیمتر پر می کند.

5 – 2 – هر لایه را با 25 ضربه میله مخصوص، به نحوی که ضربه ها بطور یکنواخت روی مقطع هر لایه توزیع گردد، بکوبید. برای لایه زیرین لازم است میله را کمی کج کرده و تقریباً نصف ضربه ها را در نزدیکی محیط بزنید و سپس بقیه ضربه ها به صورت قائم و در مسیری مارپیچ به سمت مرکز، ادامه داده شوند. ضربه های لایه زیرین باید طوری باشد که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید. لایه دوم و لایه بالایی را نیز طوری بزنید که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید. بنابراین در هر ضربه، میله مقداری هم به لایه زیرین نفوذ می کند.

5 – 3 – در هنگام پر کردن لایه بالایی و قبل از آغاز ضربه ها، آنقدر بتن به داخل قالب بریزید تا به صورت برآمده از قالب بیرون بزند. اگر ضربه زدن باعث شد که سطح بتن از لبه بالای قالب پایین تر بیاید، مقداری بتن اضافه نمایید، طوری که همیشه مقداری بتن اضافی در بالای قالب وجود داشته باشد. پس از آن که ضربه زدن لایه بالایی پایان یافت، با غلتاندن میله روی لبه قالب، بتن اضافی را بردارید. سپس بلافاصله قالب را با دقت و بطور قائم به طرف بالا کشیده و از روی بتن بردارید . قالب را بدون هیچگونه حرکت جانبی یا پیچشی در فاصله زمانی 2 ± 5 ثانیه به فاصله 305 میلیمتر بالا بیاورید. آزمایش باید از آغاز پر کردن تا برداشتن قالب بدون هیچ وقفه ای انجام شود و زمان آن بیش از 2.5 دقیقه بطول نیانجامد.

5 – 4 – بلافاصله با اندازه گیری فاصله قائم بین بالای قالب و مرکز سطح بالای نمونه تغییر شکل یافته، اسلامپ را تعیین نمایید. اگر ریزش یا لغزش معینی در یک طرف یا بخشی از نمونه بتنی رخ دهد، آزمایش مردود می باشد و لازم است آزمایش مجددی با استفاده از بخش دیگری از بتن انجام شود.

نکته 2 – اگر در دو آزمایش متوالی روی بتن، ریزش یا لغزش بخشی از نمونه مشاهده شود، احتمالاً بتن فاقد شکل پذیری و چسبندگی لازم برای انجام آزمایش اسلامپ می باشد.

6 – گزارش

اسلامپ نمونه را با دقت 6 میلیمتر به صورت زیر محاسبه و ثبت نمایید:

ارتفاع نمونه بعد از نشست (میلیمتر) – 305 میلیمتر = اسلامپ بتن بر حسب میلیمتر

منبع: تکنوبتار www.technobetar.ir