مفصل پلاستیک در ستون یعنی چه ؟
اگه ما عمرانی ها دور هم به گپ و گفت خودمونی بشینیم، می گیم: آره باباااا، مفصل پلاستیک در ستون، به همون اصل «تیر ضعیف - ستون قوی» مربوط میشه دیگه. و اگه بینمون یه غیر عمرانی هم نشسته باشه و از ما بپرسه یعنی چی؟ می گیم: یه ساختمون علاوه بر اینکه باید در برابر تمامی بارهای وارده (بار طراحی) مقاوم و پایدار باشه، ستونهاشم باید یه نمه از تیرها قوی تر باشن تا اگه نیروی وارده (به خصوص نیروی جانبی) بیشتر از اونی باشه که طراح محترم در نظر گرفته، و سازه زبونم لال رو به قبله قرار بگیره، مفصل پلاستیک اول یقه تیرها رو بگیره تا اینطوری حداقل سازه روی ستون هاش یه خورده دندون رو جیگر بذاره تا ساکنین بخت برگشته مجال تخلیه داشته باشن.
ولی از دور هم نشینی و گپ و گفت که بگذریم، تو میدون عمل کلاً یه حکایت دیگه ای داریم!
می پرسی چرا ؟ بذار اول یه جک بگم:
"میگن تو جهنم ایرونیا یه روز قیر هست، قیف نیست. یه روز قیف هست، قیر نیست. یه روزم هر دو هستن و مسئول قیر نیست. خلاصه با این وضعیت اهل جهنم کلی حال میکنن و شانس میارن که خدا فعلاً سرش شلوغه! اما وای به حالشون اگه یه روز سر خدا خلوت بشه !!!"
حالا در جواب این چرا باید گفت: معمولاً اکثر طراحان ما با اجرا بی گانه تشریف دارن و مجریان با طراحی. و اونایی که هر دو رو فوت آب هستن، به دلیل معضلات ناشی از سیستم ناکارمد ما حضور فیزیکی در اجرا ندارن. این زمینه باعث می شه که افراد غیر متخصص میدون رو خالی ببینن و هر طور که دلشون میخواد، طرح و ساخت کنن. این وسط شانس با ماست که زلزله نمیاد. ولی وای به حالمون اگر روزی زلزله ناغافل بیاد !!!
ناگفته نمونه، معما چون حل شود، آسان شود. وقتی این قبیل موارد و حوادث رو می شنویم، میگیم: واقعاً که، چه مهندسایی پیدا میشن! غافل از اینکه خود ما ناخودآگاه بارها و بارها عامل و بانی موارد مشابهی هستیم و اصلاً نمی بینیم. برای دیدن باید یه عینک ویبره دار و سخنگو داشته باشیم که هر از گاهی ما رو بلرزونه و با ادبیات نافذ خودش بگه: آق مهندس اونجا روووو ... !!!
این وسط یادمون باشه:
به عنوان طراح، همینکه OK رو از نرم افزار گرفتیم، به جای کپی کردن دیتیلها از نقشه های قبلی، تعمل به اتصالات تیر به ستون یادمون باشه.
به عنوان طراح، انداختن نیم نگاهی به بهسازی لرزه ای اتصالات بتنی یادمون باشه.
به عنوان طراح، رعایت حداکثر درصد آرماتور در مقاطع بتنی (به خدا اتصالات در سازه های بتنی گناه دارن!) یادمون باشه.
به عنوان ناظر، کنترل خاموتها در محل اتصال تیر به ستون یادمون باشه.
به عنوان ناظر، وقتی می پرسن: مهندس در محل اتصال، خاموت تیر رو ادامه بدیم یا ستون، نگیم فرقی نمی کنه، و تأکید بر ادامه خاموت در ستونها یادمون باشه.
به عنوان ناظر، قبل از اجرا، لیستوفر را با نقشه های اجرایی کنترل کنیم تا اگر ناگزیر به انتخاب بین بد و بدتر بودیم، لااقل بد را انتخاب کنیم و این کار را به دست مجری نسپاریم. چرا که هیچ پیمانکاری به عنوان مثال از چهار ظرفیت میلگرد خریداری شده، یک ظرفیتش رو به عنوان پرت بیرون نمی ریزه و مسلماً سعی میکنه همشو تو سازه مصرف کنه. این موضوع رو حتماً یادمون باشه.
به عنوان مجری، پرهیز از کم لطفی نسبت به عیار سیمان و یا دست و دل بازی در میزان آب بتن، پس از اخذ نمونه آزمایشگاهی یادمون باشه. چون صرف نظر از میزان قوام و دوام، این عمل موجب وقوع تنوع در سختی یک عضو بتنی شده و رفتار سازه در برابر نیروهای وارده رو دچار مشکل میکنه.
به عنوان مجری، قبل از شروع بتن ریزی تیرها و سقف، ایجاد بستری مطلوب برای اتصال تیر به ستون یادمون باشه.
و خلاصه اینکه، به عنوان عضوی از جامعه مهندسی کشورمون، هر چه توانمندتر کردن خود و احترام گذاشتن به ضوابط ابلاغی، همیشه یامون باشه!
خیلی خیلی خیلی متشکرم که وقت گذاشتین
نویسنده: سعید محمدی اصل
منبع: تکنوبتار www.technobetar.ir